चितवन । स्वरोजगार बनाउने उद्देश्यसहित सरकारले दशकअघि ल्याएको व्यावसायिक शिक्षा तथा तालिम अभिवृद्धि परियोजनामा युवाहरूको आकर्षण रहेको पाइएको छ । शुक्रवार भरतपुरमा तालिम लिएका प्रशिक्षार्थी, प्रशिक्षक तथा परियोजनाका अधिकारीबीच भएको अन्तरक्रिया क्रममा युवाहरूको उल्लेखनीय सहभागिता रहेको पाइएको हो ।
विश्व बैंकको ऋण लगानीमा सन् २०११ बाट शुरु भएको यो परियोजना शिक्षा विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले देशभर सञ्चालन गरिरहेको छ । सोहीअन्तर्गत सन् २०१७ देखि दोस्रो परियोजनाको तालिम प्रशिक्षण अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
परियोजनाअन्तर्गत प्राथमिक शिक्षाको पहुंँचमा नपुगेका १६ वर्षदेखि ४० वर्ष उमेर समूहलाई विभिन्न शीपमुलक तालिम दिइने गरिएको छ । तालिममा हस्पिटालिटी, कार्पेन्टर, इलेक्ट्रिसियन, प्लम्बर, ब्युटिसियन, आधुनिक कृषि प्रणालीलगायत ५२ प्रकारका तालिम समावेश गरिएका छन् ।
परियोजनाका निर्देशक शिवकुमार सापकोटाले पांँच वर्षमा देशभर १ लाख १५ हजारलाई स्वरोजगार सिर्जना गर्ने उद्देश्यसहित तालिम दिने गरिएको बताए । ‘यो परियोजना शिक्षाको पहुंँचमा नभएका विपन्न, महिला, दलित, उत्पीडन तथा पिछडा वर्गका लागि लक्षित कार्यक्रम हो,’ सापकोटाले भने ।
उनका अनुसार देशभर सीटीईभीटीबाट सम्बन्धनप्राप्त १०० भन्दा बढी तालिम प्रदायकले तालिम, प्रशिक्षण दिइरहेका छन् ।
तालिमको अन्तिम चरणअन्तर्गत भरतपुरमा प्रशिक्षार्थी, प्रशिक्षक तथा सरकारका अधिकारीबीच अन्तरक्रियाका साथै प्रगति र सुझाव संकलन गरिएको सापकोटाले जानकारी दिए ।
पहिलो परियोजनाको नतिजा अनुसार शतप्रतिशत परियोजना प्रभावकारी भएको पाइएको सापकोटाको दाबी छ । ‘पहिलो परियोजनामा शतप्रतिशतले तालिम लिनुभयो र स्वरोजगार बन्नुभयो । यसमध्ये ८० प्रतिशत नेपालमै काम गरिरहेका छन् भने २० प्रतिशत शीप लिएर विदेश छन्,’ उनले भने, ‘अहिलेको यो दोस्रो परियोजना पनि उत्तिकै प्रभावकारी र उपलब्धिमुलक भएको पाएका छौं ।’
शिक्षाबाट वञ्चित भएका युवाहरूलाई आत्मनिर्भर तथा उद्यमशील बनाउने उद्देश्यले यो परियोजना शुरुवात गरिएको परियोजनाका उपसचिव केवलीराम अधिकारीले जानकारी दिए । रोजगारीको प्रकृति अनुसार तालिमको अवधि ३ देखि ६ महिनासम्मको राखिएको छ । पहिलो परियोजनामा तालिम लिएकामध्ये सबैजना दक्षता हासिल गरी स्वरोजगारमा रहेको र यो दोस्रो परियोजनामा पनि कतिले काम शुरु गरिसकेको र कतिपय प्रक्रियामा रहेको उनको भनाइ छ ।
कार्यक्रममा तालिममा सहभागी चितवनका प्रशिक्षार्थी विवेक कँडेलले तालिम उपयोगी र उपलब्धिमुलक रहेको भन्दै यस तालिमबाट आफूले चियाको विभिन्न भेराइटी पाइने चिया दरबार स्थापना गर्न सफल भएको बताए । हाल कुलिनरी आर्टस्सम्बन्धी तालिम लिएर हस्पिटालिटी क्षेत्रमा काम गर्ने इच्छा भएको उनले सुनाए ।
सेवा प्रदायक संस्था वल्डलिंक टेक्निकल ट्रेनिङ्गले मात्र चितवन, नवलपरासीलगायत जिल्लाका ४ हजार ७८७ जनालाई तालिम दिएको संस्थाका निर्देशक केदार बास्तोलाले जानकारी दिए ।
२० जनाको समूह भएमा जुनसुकै ठाउंँमा पनि तालिम सञ्चालन गर्न सकिने बताइएको छ । तालिमको लागि सरकारले प्रतिव्यक्ति २० हजार रुपैयाँ लगानी गरेको छ ।
