चितवन । आम नागरिकले रुघा लाग्दा साईनेक्स आफै किन्ने गर्दछन् । औषधिको नाम नागरिकको जिब्रोमा झुड्याउने कम्पनी कुन होला भन्ने धेरैलाई कौतुहलता हुन सक्छ । साईनेक्स उत्पादन गर्ने कम्पनी गैंडाकोटको टाईम फर्मासिटिकल्स हो । साईनेक्स मात्रै होइन, स्थापनाको २५ औं वर्ष प्रवेश गर्दै गर्दा कम्पनीका धेरै उत्पादन जनजिब्रोमा झुण्डिन सफल भएका छन् ।

१० वर्षे औषधि बजारीकरणको अनुभव बटुलेर यो उद्योग स्थापनाको नेतृत्व गर्नुभएका डा.जीनारायण बहादुर क्षेत्री यो अवधिमा देशका उत्कृष्ट १० उद्योगभित्र पर्न सफल भएको बताउनुहुन्छ ।

बि.सं. २०५५ साल मंसिरमा तत्कालिन मुकुन्दपुर गाउँ विकास समिति र हालको गैंडाकोट नगरपालिका वडा नं. १० मुकुन्दपुरमा यो उद्योग स्थापना गरिएको हो । शुरुमा १६ कठ्ठा जमिनमा उद्योग स्थापना गरिएको थियो । २५ वर्षको अवधिमा उद्योगको क्षेत्रफल दुई विगाहा पुगेको छ । रु.१ करोड १० लाखको लागतमा शुरु भएको यो उद्योगमा अहिले रु.५० करोडभन्दा बढीको लगानी भईसकेको छ ।

तत्कालिन समयमा ६ जना शेयरधनी रहेको यो उद्योगमा शेयरधनी संख्या बढेको छ । नारायणगढ र काठमाण्डौंका शेयरधनी रहेको यो उद्योगमा रु. ५ लाखदेखि २ करोडसम्म लगानी गर्ने शेयरधनी रहेका छन् ।

शुरुवातमा ८ प्रकारका औषधि उत्पादन गर्ने उद्योगमा अहिले २५० भन्दा बढी प्रकारका औषधि उत्पादन हुँदै आएका छन् । यो उद्योगले शुरुमा साईनेक्स, हाईमोक्स, प्याराफ्लाम जस्ता औषधि उत्पादन गरेको थियो । हाल उद्योगले मुटु, मधुमेह, एन्टीबायोटिक्स, मनोरोग, जनरल मेडिसिडन जस्ता औषधि उत्पादन गर्दै आएको कार्यकारी अध्यक्ष क्षेत्री बताउनुहुन्छ ।

मल्हम, ट्याबलेट, क्याप्सुल, झोल, कान र आँखाका ड्रप यहाँ उत्पादन हुँदै आएका छन् । क्षेत्रीले भन्नुभयो “खोप बाहेकका सबै औषधि हामीले उत्पादन गर्दै आएका छौं ।” ३७० जना कामदारलाई रोजगारी दिन उद्योग सफल भएको छ ।रुघाखोकीको साईनेक्स, दुखाई कम गर्ने प्याराफ्लाम, इन्टीबायोटिक्स हाईमोक्स, एजेटटी, मुटुको लोडिप, भिटामिन बि कम्प्लेक्स जस्ता औषधि यहाँबाट उत्पादन हुँदै आएका छन् । क्षेत्रीले भन्नुभयो “साईनेक्स मात्रै वार्षिक रु.१८ करोडभन्दा बढीको बिक्री हुन्छ ।”

शुरुको वर्ष ८० लाख रुपैयाँको कारोबार गरेको कम्पनीले अहिले वार्षिक एक अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको कारोबार गर्दै आएको छ ।

पाँच सात महिनाभित्रमा चीन र अफ्रिकामा औषधि निर्यातको तयारीमा रहेको उद्योगको भगिनी संस्थानले नेपालमै लोड सल्लोबाट क्यान्सर उपचारको औषधिको कच्चा पदार्थ समेत बनाउँदै छ । भविष्यमा खोप सहित नयाँ नयाँ औषधि उत्पादन गर्ने योजनामा रहेको यो कम्पनीलाई देशकै अग्रणी कम्पनी बनाउने लक्ष्य लिईएको क्षेत्री बताउनुहुन्छ ।

आफ्नो उद्योग मात्रै नभएर नेपालका औषधि उद्योगलाई प्रतिस्पर्धी बनाउन लागि पर्नुभएका क्षेत्री नेपाल औषधि उत्पादक संघको निवर्तमान अध्यक्ष समेत हुनुहुन्छ । उहाँकै नेतृत्वमा दुई पटक चितवनमा नेपाल फर्मा एक्स्पो भईसकेको छ ।

आयातलाई प्रतिस्थापन गर्नुपर्ने भन्दै उहाँले राष्ट्रिय रुपमा लबिङ गरिरहनु भएको छ । उहाँले भन्नुभयो “हाम्रो उत्पादन अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा गुणस्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्छ ।” देशमा भर्खर भर्खर उद्योग खोलेका बेला टाईम स्थापना गरिएको हो । तत्कालिन समयमा नेपालमा जम्मा ८ वटा औषधि उद्योग थिए । अहिले यो संख्या ९० हाराहारी पुगेको छ ।

विगतलाई सम्झँदै क्षेत्रीले भन्नुभयो “म काठमाण्डौंमा बस्ने मान्छे देशकै मध्यभाग पर्छ भनेर गैंडाकोट आएर उद्योग खोलेको हौं ।” बि.सं. २०५२ बाट उद्योग बनाउन शुरु गरेर २०५५ बाट उत्पादन शुरु गरिएको हो ।